صفحه اصلی > سلامتی : درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

نفس کشیدن برایتان مشکل شده، سردرد دارید، خلط امانتان را بریده و احساس سنگینی در سر کاری کرده که به فکر چاره بیافتید. سراغ پزشک می روید و او پس از بررسی رو به شما کرده می گوید:«شما مبتلا به سینوزیت هستید!»

اگر کمی آگاهی خود را از این بیماری و نحوه برخورد با آن را بالا ببرید، مطمئن باشید می توانید بر آن غلبه کرده و آن را درمان کنید. تشخیص سینوزیت چندان کارمشکلی نیست، اما آنچه از اهمیت فوق العاده برخوردار است، نحوه برخوردبیمار با این بیماری است به عبارت بهتر این بیماری خوب درمان نمی شود، مگر آنکه بیمار خود بخواهد همکاری کند.

درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

بسیاری ازبیماران پس از دریافت دارو، مجدداَ درماه های بعد با علائم سینوزیت مراجعه می کنند و وقتی پزشک با آنها صحبت می کند، درمی یابد که بیمار به خوبی خود را کنترل نکرده است. یکی ازعمده ترین علت های این اشکال، نحوه آموزش بیمار درمواجهه باسینوزیت است. ما در این بخش به کمک آقای دکترحمیدرضا سهرابی متخصص گوش وحلق وبینی و فلوشیپ راینولوژی به طورمفصل وجامع به بیماران مبتلا به سینوزیت آموزش می دهیم تا ازاین پس شاهد کنترل قابل توجه این بیماری باشیم.

دکترسهرابی: بهتر است اول بگوئیم سینوزیت چیست؟ انسان ها در اطراف بینی، گونه وحتی روی پیشانی خود فضاهای کوچکی مملو از هوا دارند که اصطلاحا به آنها سینوس می گویند. این حفره های کوچک یک پوشش سلولی و نرم دارند که به آن مخاط می گویندو به صورت معمول ترشحات اندکی دارند که از طریق بینی یا حلق تخلیه می شوند. هنگامی که فردی به سینوزیت مبتلا می شود، غشاهای مخاطی بینی،گلو و خود سینوس ملتهب و متورم می شوند. با این اتفاق راه خروج ترشحات گرفته شده و دهانه خروج سینوس بسته می شود.

سینوسهای بسته شده، ایجاد یک محیط مرطوب می کنند که بسیار نسبت به عفونی شدن مستعد می باشد. سینوسهایی که عفونی می شوند و نمی تواند تخلیه شوند پر از چرک شده و ایجاد علایمی چون ترشحات غلیظ، زرد یا سبز رنگ و درد صورت و دیگر علایم عفونت را می کنند. بصورت کاملا ساده اگر از شروع علائم سینوزیت چندروز گذشته باشد(بین یک تا سه هفته) به این سینوزیت حاد گفته می شود و اگر به هر دلیلی درمان طولانی شود وبهبود حاصل نشود و بیمار مدام مشکل داشته باشد، به آن سینوزیت مزمن می گویند. خوب است بدانید اکثرسینوزیت ها همان سینوزیت حاد است.

دکترکرمانپور: آقای دکتر! دربین بیماران که به ما مراجعه می کنند، نسبت مبتلایان به سینوزیت زیاد است، این طور نیست ؟

دکترسهرابی: بله، درصد آنها قابل توجه است. حدود پنج درصد ویزیتهای پزشکان را شامل می شود و بیش از 31 میلیون انسان را در سال مبتلا می کند. سینوزیت پنجمین بیماری شایعی است که به خاطر آن آنتی بیوتیک تجویز می شود و مسئول 7 تا 12 درصد کلی آنتی بیوتیک هایی است که به وسیله پزشکان تجویز می شود.

درمان و عوامل ایجاد کننده سینوزیت

ترشح، درد وگرفتگی بینی از علایم اولیه سینوزیت حاد هستند.ترشحات، غلیظ زرد یا سبزرنگ هستند و از بینی یا پشت حلق خارج می شوند، درد، حساسیت و تورم واحساس پری وفشار اطراف چشم ها، گونه ها بینی ویا پیشانی است وگاهی فک فوقانی و دندانها راهم شامل می شود .گرفتگی بینی یا انسداد بینی وسختی تنفس هم اکثرا وجود دارد. برخی بیماران علاوه برموارد فوق ازکاهش حس بویایی وچشائی، گاهی سرفه که ممکن است شبها بدتر شود هم شاکی هستند.

دکترکرمانپور: اکثربیماران از سردرد هم رنج می برند.
دکترسهرابی: اما سردرد جزو علایم اصلی جهت تشخیص سینوزیت نیست و اهمیت آن از علایم ذکر شده کمتر است .گاهی تب، بوی بددهان، گلودرد، خستگی و بیحالی و احساس پری گوش هم توسط بیماران ذکر می شود که می تواند تائید سینوزیت باشد.

علایم سینوزیت حاد در بزرگسالان:

• خروج ترشحات غلیظ سبز یا زرد رنگ از بینی یا از پشت حلق
• گرفتگی بینی یا انسداد بینی و سختی تنفس از بینی
• درد، حساسیت، تورم و احساس پری و فشار اطراف چشم ها، گونه ها، بینی یا پیشانی
• درد فک فوقانی و دندانها
• کاهش حس بویایی و چشایی
• سردرد جزو علایم اصلی جهت تشخیص سینوزیت نیست و اهمیت آن از علایم ذکر شده در بالا کمتر است.
• سرفه که ممکن است شبها بدتر شود.
• گاهی تب، بوی بد دهان، گلودرد، خستگی و بی حالی، احساس پُری گوش

دکترکرمانپور:علی الظاهرعلایمی که بزرگترهارا گرفتار می کند با کودکان تفاوت هایی دارد؟
دکترسهرابی:تا حدی؛ گرفتگی دائمی بینی وسرفه بیش از7روز از علائم سینوزیت در کودکان است، تب خفیف، ترشح چرکی از بینی، بوی بد دهان، یاحتی تورم خفیف اطراف چشم، احتمالا درکودکان تایید کننده سینوزیت است؛ افراد مسن بیشتر از ترشح پشت حلق واحتقان، احساس فشار مبهم روی صورت صاف کردن گلو وسرفه صبحگاهی شاکی هستند.

علایم سینوزیت حاد در کودکان:
• علایم در کودکان کمتر اختصاصی است،گرفتگی دائمی بینی و سرفه که بیش از 7 روز به طول می انجامد.
• ترشح چرکی بینی، بوی بد دهان، تب خفیف و تورم خفیف اطراف چشم احتمالا نشان دهده سینوزیت است.
• درد یک یافته شایع در سینوزیت کودکان نیست.

دکتر کرمانپور:من علل دیگری راسراغ دارم که بیمار پس از مواجهه با آنها دچار سینوزیت و یاعود سینوزیت می شود، مثلا اانحراف بینی وشنا!

دکترسهرابی: ببین دکتر جان باید بپذیریم که اینها علت نیستند، بلکه فقط شرایط را مناسب کرده وخطر ابتلا به سینوزیت را افزایش می دهند؛ عفونت های ویروسی دیگر، حساسیت های خاص وآلرژی، آلاینده های هوا، انحراف بینی، شناکردن، وجودپولیپ های بینی ویا تومورهای بینی ویا حتی اعمال دندانپزشکی روی فک فوقانی می تواندخطر ابتلا به سینوزیت را افزایش دهند.

دکترکرمانپور:پس آلودگی هوا هم سینوزیت راتشدید می کند.

دکترسهرابی: بله کاملا، آلاینده های محیطی در مخاط، حین دم رسوب می کنند، بعضی از آنها با بازدم خارج می شوند اما برخی باقی مانده ،غلیظ شده وهمان سیر سینوزیت را طی می کنند. سیگار ودود ناشی از آن یکی از بدترین آلاینده های مستقیم است.

دکتر کرمانپور: آیا می توان گفت شناگرها بیشتر به سینوزیت مبتلا می شوند؟

دکترسهرابی:بله، شنا یکی از عوامل تحریک کننده سینوس ها وتشدید کننده بیماری سینوزیت است ویک نکته را هم اینجا بگویم که وجود لوزه سوم بزرگ وعفونی، یکی از عوامل تشدید کننده سینوزیت در کودکان است.

دکترکرمانپور: آقای دکتر، شما به عنوان یک متخصص گوش و حلق وبینی، چگونه درمانی را توصیه می کنید؟ اگرچه این بخش خاص پزشکان است، اما بالاخره بیمار ما باید با بحث درمان چگونه کنار بیاید تا بهبود خود را تضمین کند.

دکترسهرابی: درمان سینوزیت یک مربع چهار ضلعی است، شامل پزشک، دارو، بیمار و روش های کمکی، هر یک از این اضلاع مشکل داشته باشد، به نوعی روند بهبود سینوزیت را دچار آسیب می کند
.
دکتر کرمانپور: خوب آقای دکتر برویم سراغ درمان ! فرمودید 4 ضلع دارد که یک ضلع آن پزشک و سه ضلع دیگر دارو، بیمار، و روشهای کمکی است.

دکتر سهرابی: ضلع دوم، داروهاست که پزشک اقدام به تجویز نهایی می کند، آنتی بیوتیک ها، آنتی هیستامین ها ضد احتقان ها و سرم های شستشو اساسا در نسخه ها نوشته می شود، اما این به آن معنی نیست که هر نسخه ای شامل هر 4 داروی فوق باشد.

مثلا آنتی هیستامین ها اصولا برای بیمارانی تجویز می شود که سابقه آلرژی می دهند، این دارو اگر برای کسانی که سابقه آلرژی ندارند تجویز شود، باعث تغلیظ ترشحات شده ، تخلیه آنها را با تاخیر رو به رو کرده و بهتر است مصرف نشود و یا ضد احتقان ها فقط در اوایل درمان کمک کننده است نه در طول درمان .

دکتر کرمانپور: شستشوی بینی اضافه بر مصرف دارو، یکی از اصول درمانی سینوزیت است. این کار را هر کسی به دلخواه خود انجام می دهد! می خواهم بدانم برای این کار روش خاصی وجود دارد؟

دکتر سهرابی: بله! شستشوی بینی هم تابع ضوابطی است که اگر درست انجام شود در بهبود سینوزیت بسیار موثر است.

دکتر سهرابی: شستشوی بینی و سینوس ها، ترشحات را رقیق، ذرات عفونی را خارج و تخلیه سینوس را تسهیل می کند.

دکتر سهرابی: سرم نرمال سالین برای شستشو مطمئن تر است، اما اختصاصی نیست و محلولی که خود بیمار هم درست می کند بلا اشکال است.در جواب شما چند نکته مهم است: اول آنکه اگر خود بیمار می خواهد محلول بسازد نباید از نمک ید دار استفاده کند، چون در طولانی مدت خود باعث حساسیت می شود.
دوم مقدار نمک، نصف قاشق چای خوری است به علاوه 250 سی سی آب گرم (چیزی حدود 2 لیوان معمولی) و می دانید که آب نباید داغ باشد(بهتر است آب قبلا جوشیده باشد).
حالا اگر گرفتگی شدید است، شستشو باید با دو لیوان (250 سی سی آب ) انجام شود و گرنه120 سی سی(یک لیوان) کافی است و بقیه را دور بریزید.
نحوه و تکنیک شستشو هم حائز اهمیت است، در بزرگسالان بهتر است این کار با سرنگ (از سر پلاستیکی آن) یا اسپری پر شده با سرم انجام شود. می توان با دست انجام داد.سر باید جلوی دستشویی خم شده و شستشو صورت پذیرد.

در کودکان بهتر است از قطره چکان با سرنگ بدون سوزن 20 -10 قطره در هر بینی چکانده و شستشو شود. تا 6 بار در روز این کار برای افراد مبتلا به سینوزیت توصیه می شود.
یک نکته هم اینجا وجود دارد که سرنگ استفاده شده را بعد از شستشو با الکل 70% تمیز کنید و وارونه در یک لیوان خالی قرار دهید تا موقع استفاده بعدی کاملا خشک و آبها از سرنگ تخلیه شده باشد.
دکتر کرمانپور: و اما ضلع سوم، روشهای کمکی در درمان سینوزیت است.

دکتر سهرابی: استراحت در منزل مقاومت بدن در مقابل عفونت را بالا برده و بهبودی را تسریع می کند. همچنین نوشیدن مایعات فراوان، مثل آب و آب میوه، ترشحات مخاطی را رقیق کرده و تخلیه ترشحات را تسهیل می کند. البته از فراورده های حاوی کافئین به دلیل ایجاد خشکی مخاط و تغلیظ ترشحات پرهیز نمایید.

دکتر کرمانپور: آقای دکتر سهرابی! با آنکه سینوزیت یک بیماری قابل درمان است واتفاقا درمان آن هم دردسترس است، باز مشاهده می کنیم که بیماران از عدم بهبود کامل وبه قول خودشان «خوب خوب نشدن» شاکی هستند، چرا؟

دکتر سهرابی: این برمی گردد به همان ضلع چهارم که با هم مرور کردیم! گفتیم ضلع چهارم مربع درمان ؛ خود بیماران هستند. قاطعانه می گوییم، اگربیماران دستورات فوق را خوب رعایت نکنند هر لحظه امکان عدم بهبود سینوزیت هست.

دکترکرمانپور: آقای دکتر از بخور صحبتی به میان نیاوردید!

دکترسهرابی: بخور بحث قابل توجه وجالبی دارد. هوای اکثر خانه ها خشک است وبا ورود فن کوئل ها این خشکی نه تنها بیشتر شده است بلکه هوای گرم با فشار هم خارج می شود، دراین شرایط افزودن رطوبت به هوای موجود می تواند از سینوزیت جلوگیری کند.رطوبت هوای اتاق باید بین 40 تا 45 درجه باشد. نکته مهم این است که مرطوب کننده های هوا باید به صورت مرتب تمیز شوند،وگرنه ممکن است قارچ درآنها رشد کرده وخود مستعدکننده ایجاد سینوزیت باشند.
دکتر کرمانپور: اعتراف می کنم که این موضوع را من هم نمی دانستم،آقای دکتر مردم همیشه از ما سئوال می کنند که چه موقع باید به پزشک مراجعه کنند یعنی چه موقع باشک به سینوزیت به پزشک مراجعه کنند.

دکتر سهرابی:اگر علائم سرماخوردگی بیشتر از ده روز باقی ماند، اگر علائم سرماخوردگی بعد ازهفت روز بدتر شد، اگرخلط چرکی طی هفت روز سرماخوردگی کم نشد ویا سیر بدترشونده داشته باشد و اگر علائم آلرژی با درمان های رایج بهبود نیافت و یا عوارض سینوزیت مثل تورم اطراف چشم ها بالاخص در کودکان، سردردشدید یاسفتی گردن، بیرون زدگی چشم ویا تب بالا ایجاد شود باید به پزشک مراجعه کرد.
دکتر کرمانپور: یک سئوال را به عمد به آخر موکول کردم و آن این است که اصولاً می شود به سینوزیت مبتلا نشد؟

دکتر سهرابی: زندگی ما انسان ها در هر حال اجتماعی است و هر چقدر ما رعایت کنیم، ممکن است طرف مقابل ما رعایت نکرده و ما را هم مبتلا کند. در هر صورت من پاسخ شما را این چنین می دهم که با رعایت برخی موارد می توان از ابتلا به سینوزیت پیشگیری و یا از عود آن جلوگیری به عمل آورد.

 

برخی از این دستورات عبارتند از:

• پیشگیری از ابتلا به عفونت های دستگاه تنفس فوقانی: حداقل تماس با افراد سرماخورده، شستن مرتب دست ها با آب و صابون خصوصاً قبل از غذا، پوشیدن دستکش توسط مراقبین بهداشتی.
• درمان دقیق حساسیت و آلرژی: علایم حساسیت می بایست زیر نظر پزشک به بهترین نحو کنترل گردد.

• کنترل محیطی آلرژن ها شامل:

گرده های گیاهان: در فصول مربوطه سعی نمایید پنجره های خانه و اتومبیل بسته باشد و از هوای تهویه استفاده شود. پس از فعالیت خارج خانه دوش گرفته شود و در صورتی که قصد دارید در حیاط خانه کار کنید از ماسک استفاده شود، هنگام کار با گیاهان خانگی هم ماسک استفاده شود .
حیوانات خانگی خود عامل تولید آلرژن های حساسیت زا هستند. گاهی پس از بیرون بردن این حیوانات و تمیز کردن خانه، آلرژن های این حیوانات ماه ها باقی می مانند.
مایت های خانگی: تشک ها و بالش ها را با پوشش های ضد مایت بپوشانید. چیزهایی که باعث تجمع گرد و غبار در اتاق خواب می شوند را از آنجا خارج کنید، جارو برقی با قدرت بالا و با امکان فیلترینگ گرد و غبار استفاده کنید.تا آنجایی که امکان دارد در اتاق خواب از تخت خواب استفاده شده و کمتر فرش استفاده شود.رطوبت خانه را با دستگاه های تولید رطوبت در حد کمتر از 50 درصد نگه دارید. از دود سیگار و آلاینده های هوا دوری کنید.

دیدگاهتان را بنویسید